İskemi Nedir?

İskemi, bir organ veya doku bölgesinde kan akımının azalması veya tamamen kesilmesi sonucu o bölgenin oksijen ve besinlerle yetersiz bir şekilde beslenmesidir. İskemi, birçok farklı nedenden kaynaklanabilir ve vücudun herhangi bir bölgesinde meydana gelebilir. İskemi, beyin, kalp, böbrek, karaciğer ve bağırsak gibi organların zarar gördüğü ciddi bir tıbbi durumdur ve hızlı tedavi gerektirir.

İskemi, genellikle iki türde sınıflandırılır: akut iskemi ve kronik iskemi. Akut iskemi, kan akımının aniden ve tamamen kesildiği durumlarda ortaya çıkar ve acil tıbbi müdahale gerektirir. Örneğin, arterde trombüs (kan pıhtısı) veya emboli (pıhtı, yağ veya başka bir madde) gibi bir tıkanıklık meydana geldiğinde, o bölgenin kan akımı kesilebilir ve akut iskemi gelişebilir. Akut iskemi, etkilenen organda hasar, fonksiyon kaybı veya hatta organda kaybın oluşmasına neden olabilir.

Kronik iskemi ise, kan akımının zamanla yavaşça azaldığı durumlarda meydana gelir. Örneğin, ateroskleroz adı verilen damar sertleşmesi, damarlarda plak birikimi ve daralmasına yol açarak, organlara yeterli oksijen ve besin taşınmasını engelleyebilir ve kronik iskemiye neden olabilir. Kronik iskemi, zaman içinde organların işlevini azaltabilir ve uzun vadeli komplikasyonlara yol açabilir.

İskemi, birçok farklı nedene bağlı olarak ortaya çıkabilir. Ateroskleroz, damar sertleşmesi ve tıkanıklıklarının en yaygın nedenidir. Diğer nedenler arasında damar iltihaplanması, damar spazmları, travmatik yaralanmalar, embolizm (pıhtı, yağ veya başka bir maddenin dolaşım sistemi üzerinden taşınması), damarlarla ilgili doğuştan gelen anormallikler ve sistemik hastalıklar yer alabilir.

İskemi, etkilenen organda çeşitli belirtilere yol açabilir. Bunlar, ağrı, hassasiyet, renk değişiklikleri, şişme, sertleşme, işlev kaybı ve hatta nekroz (doku ölümü) gibi belirtileri içerebilir. Tanı, hastanın semptomları, tıbbi geçmişi, fizik muayene, laboratuvar testleri ve görüntüleme yöntemleri gibi faktörlerin değerlendirilmesini gerektirir.